De Europese Commissie maakte maandag bekend dat het Apple een boete van ruim € 1.8 miljard heeft opgelegd wegens misbruik van zijn dominante positie op de markt voor muziekstreaming in de App Store.
De aankondiging komt als reactie op de beperkingen die Apple heeft opgelegd aan app-ontwikkelaars, waardoor ze iOS-gebruikers niet kunnen informeren over alternatieve en goedkopere muziekabonnementsdiensten buiten de App Store.
Dit is illegaal volgens de antitrustregels van de EU, zegt de EC.
Margrethe Vestager, Executive Vice-President belast met het concurrentiebeleid, zegt: “Al tien jaar lang misbruikt Apple zijn dominante positie op de markt voor de distributie van muziekstreaming-apps via de App Store. Ze deden dit door ontwikkelaars ervan te weerhouden consumenten te informeren over alternatieve, goedkopere muziekdiensten die buiten Apple beschikbaar zijn ecosystem. Dit is illegaal volgens de EU-antitrustregels, dus vandaag hebben we Apple een boete opgelegd van meer dan € 1.8 miljard.”
De inbreuk
Apple is de enige aanbieder van een App Store waar ontwikkelaars hun apps kunnen distribueren naar iOS-gebruikers in de hele Europese Economische Ruimte ('EER').
Volgens het onderzoek van de Commissie heeft Apple ontwikkelaars van muziekstreamingapps een verbod opgelegd om iOS-gebruikers volledig te informeren over alternatieve en goedkopere muziekabonnementsdiensten die buiten de app beschikbaar zijn en om instructies te geven over hoe ze zich op dergelijke aanbiedingen kunnen abonneren.
De anti-stuurbepalingen beperkten app-ontwikkelaars ook in de mogelijkheid om:
- iOS-gebruikers binnen hun apps informeren over de prijzen van abonnementsaanbiedingen die buiten de app op internet beschikbaar zijn.
- iOS-gebruikers binnen hun apps informeren over de prijsverschillen tussen in-app-abonnementen die worden verkocht via het in-app-aankoopmechanisme van Apple en abonnementen die elders verkrijgbaar zijn.
- Het opnemen van links in hun apps leidt iOS-gebruikers naar de website van de app-ontwikkelaar waar alternatieve abonnementen kunnen worden gekocht. App-ontwikkelaars mochten ook geen contact opnemen met hun eigen nieuw verworven gebruikers, bijvoorbeeld per e-mail, om hen te informeren over alternatieve prijsopties nadat ze een account hadden aangemaakt.
Er is vastgesteld dat de anti-stuurbepalingen van Apple in strijd zijn met artikel 102(a) van het Verdrag inzake de Verenigde Staten
Functioneren van de Europese Unie (‘VWEU’) als gevolg van oneerlijke handelsvoorwaarden.
“Deze anti-stuurbepalingen zijn noch noodzakelijk noch proportioneel voor de bescherming van de commerciële belangen van Apple met betrekking tot de App Store op de slimme mobiele apparaten van Apple en hebben een negatieve invloed op de belangen van iOS-gebruikers, die geen weloverwogen en effectieve beslissingen kunnen nemen over waar en hoe ze muziek moeten kopen streaming-abonnementen voor gebruik op hun apparaat”, zegt EC.
Het gedrag van Apple gedurende bijna tien jaar heeft mogelijk geleid tot hogere prijzen voor muziekstreamingabonnementen voor iOS-gebruikers, legt EC uit.
Apple legde ontwikkelaars een hoge commissie op, en deze kosten werden doorberekend aan de consumenten in de vorm van hogere abonnementsprijzen voor dezelfde dienst in de Apple App Store.
De boete
Volgens EC was de aan Apple opgelegde boete gebaseerd op de richtsnoeren inzake boetes van de Commissie uit 2006.
Bij het bepalen van de hoogte van de boete heeft de Commissie rekening gehouden met de duur en de ernst van de inbreuk, evenals met de totale omzet en marktkapitalisatie van Apple.
Bovendien heeft de Commissie besloten een forfaitair bedrag van 1.8 miljard euro aan de basisboete toe te voegen om ervoor te zorgen dat de totale boete die aan Apple wordt opgelegd voldoende afschrikwekkend is.
Een dergelijke forfaitaire boete werd noodzakelijk geacht omdat een aanzienlijk deel van de door de inbreuk veroorzaakte schade bestaat uit niet-monetaire schade, die niet naar behoren kan worden verantwoord volgens de op inkomsten gebaseerde methodologie zoals uiteengezet in de richtsnoeren inzake boetes van de Commissie van 2006.
De Commissie kwam tot de conclusie dat het totale bedrag van de boete van ruim 1.8 miljard euro evenredig is aan de wereldwijde inkomsten van Apple en noodzakelijk is om afschrikkende werking te bewerkstelligen.
De Commissie heeft Apple ook bevolen de anti-stuurbepalingen te schrappen en zich te onthouden van herhaling van de inbreuk of het aannemen van praktijken met een gelijkwaardig doel of effect in de toekomst.