De opkomst van de deeleconomie

Dit jaar werd de term “sharing economy ‘in het Oxford Engels Woordenboek geïntroduceerd. Het bewijs dat de deeleconomie niet van tijdelijke aard is. Maar wat valt er precies onder de deeleconomie en wat niet?

Het beeld van de deeleconomie wordt steeds waziger, en ik denk dat dat een probleem begint te worden. Vaak hebben we het over startups die op de een of andere manier gebruik maken van digitale technologieën om consumenten direct met elkaar te verbinden zonder dat er een tussenpersoon aan te pas komt.

Je bent je eigen bedrijf

Hoe het ook genoemd wordt, het is een stroming waar mensen geen afnemers zijn maar weer gewoon mensen. Wij worden prosumers maar in de eerste plaats zijn we mensen die met mekaar verbonden zijn en waarde willen toevoegen aan elkaar en aan de wereld om ons heen. Als particulieren worden wij ‘het bedrijf’ maar dan wel op basis van andere grondbeginselen. Deze moeten we nog uitvinden met elkaar. Momenteel zijn velen ‘hun eigen bedrijf’ bij Uber of AirBnB. Dit lukt steeds vaker en als straks de juiste infrastructuur er is zijn de mogelijkheden onbegrensd.

Delen via de deeleconomie heeft verschillende effecten

Delen is meestal een duurzame vorm van consumptie (planet): Goederen worden per slot van rekening efficiënter benut. bovendien zijn er sociale effecten (people), onbekende komen vaker met elkaar in contact. En natuurlijk besparen de huurders op een aankoop en verdienen de aanbieders wat bij (profit).

Aspecten van de deeleconomie

De deeleconomie omvat de volgende aspecten: swapping, uitwisselen, collectieve inkoop, gedeelde eigendom, co-creatie, de handel in gebruikte goederen, huren, lenen, leen abonnementen, pay-as-you-use, peer-to-peer leningen, crowdfunding, crowdsourcing, cradle to-cradle, open source, open data en user generated content.

Wanneer we ons afvragen of een startup daadwerkelijk participeert in de deeleconomie is het misschien beter om ze te filteren tegen duidelijke criteria versus definities. Ik denk dat er vijf belangrijke ingrediënten zijn om echt te kunnen deelnemen aan de deeleconomie.

1. Het gedeelde is tussen consumenten onderling (consumer-to-consumer, C2C).
2. Het gaat om bezit (niet om diensten).
3. Het gaat om onbenut/ongebruikt bezit.
4. Het gaat om tijdelijke toegang tot bezit: het verandert niet van eigendom.
5. Het gaat om betaalde transacties.

Voorbeelden van nederlandse platformen die actief zijn in de deeleconomie, zijn Ticketswap, Thuisafgehaald, Peerby, Samenrijden en barqo.

Tot slot

De deeleconomie laat zien hoe groot de waarde van het internet is voor consumenten. Dit model is nu zo groot aan het worden dat de gevestigde orde er niet meer omheen kan en zich zal moeten aanpassen. Dat is een teken van de enorme potentie die de deeleconomie heeft. Zo vervangt de deeleconomie in sneltreinvaart oude, vertrouwde manier van werken. Veel grote bedrijven kunnen maar moeilijk mee in de veranderingen.