Deze startup was het heetst van allemaal in 2015: Fairphone

Aan het einde van het jaar maak je lijstjes en blik je terug, zo ook op Silicon Canals. De startupindustrie bloeit: genoeg beginnende bedrijven met innovatieve, disruptieve ideeën en de bevlogen oprichters die aan het roer staan. De komende periode blikken we kort terug op het afgelopen jaar, en vragen we aan de startups die ons het meest zijn bijgebleven hoe ze er nu voor staan en wat hun toekomstplannen zijn. Vandaag: ’s werelds eerste duurzame, modulaire smartphone Fairphone.

Fairphone 2

Het is voor Daria Koreniushkina van Fairphone niet moeilijk een hoogtepunt te noemen van het afgelopen jaar: “Dat is het uitbrengen van de nieuwe Fairphone 2. Momenteel worden de eerste exemplaren geleverd aan hun nieuwe eigenaar.” Het mag gerust een prestatie van formaat genoemd worden. De Amsterdamse startup volgt niet alleen zijn eigen Fairphone op met een in eigen huis ontworpen Android smartphone, maar zet zich ook steviger op de kaart als duurzaam elektronicamerk. Op TheNextWeb 2015 werd de startup uitgeroepen tot snelst groeiende startup van Europa in 2015.

Wereldwijde lof

Ondertussen verovert het de harten van geeks en nerds over de hele wereld door met een modulair ontwerp te komen. Een smartphone die voor iedereen uit elkaar te halen is. En ook weer in elkaar te zetten. Het leverde de startup de afgelopen weken veel lof uit alle hoeken van de wereld op. ‘Modular phones are finally here’ schreef gezaghebbende Amerikaanse techsite ArsTechnica. ‘Fairphone wants you to take apart your smartphone’, moedigt The Verge aan. Hoewel het toestel qua specificaties, prestaties en prijs niet kan winnen van de concurrenten van Samsung, LG en Sony heeft het flink wat streepjes voor, simpelweg omdat iedereen ‘m kan maken.

3 Jaar met je mobiel

Als je het eerste bedrijf ter wereld bent dat een modulaire smartphone op de markt heeft, dan is dat een knappe prestatie. Toch is het volgens Koreniushkina nooit het doel geweest om een modulaire smartphone te maken. “Het is meer een oplossing voor een probleem. We zijn gaan kijken hoe we de levensduur van de elektronica konden verlengen. Doorgaans is dat voor een smartphone 2 jaar, wij willen dat verlengen tot tenminste 3 jaar. Het design moet dan stevig en duurzaam zijn, maar ook goed te repareren. Een modulair ontwerp dat iedereen in elkaar kan zitten, biedt dan oplossing.” De Fairphone 2 is zo ontworpen dat de belangrijkste delen gemakkelijk verwijderd, en dus vervangen kunnen worden. Zo is er bijvoorbeeld geen gereedschap nodig om het beeldscherm te vervangen.

Industrie inspireren

“We hebben de Fairphone 2 afgelopen tijd aan veel techmedia getoond”, vervolgt Koreniushkina. “Je merkt dat hun agenda langzaam aan het veranderen is. Het idee om producten langer mee te laten gaan, wordt er steeds meer uitgelicht. Ik hoop dat we hiermee kunnen tonen dat het mogelijk is een telefoon te maken die lang mee gaat. Om zo de hele industrie te inspireren.”

Investering van gebruikers

De originele Fairphone werd in 2013 gepresenteerd. De 60.000 stuks die gemaakt zijn, zijn al een tijdje stijf uitverkocht. Dat was een belangrijk moment voor Fairphone. De startup kon hiermee zonder funding van buitenaf verder. “Gebruikers deden met hun aankoop van de eerste Fairphone ook een investering in Fairphone 2. Voor het eerste toestel hebben we de licentie voor een bestaand toestel aangekocht. Maar dat betekent ook dat er een kant-en-klare productieketen aan vast zit”, blikt Koreniushkina terug. “De Fairphone 2 is een eigen ontwerp en daarmee hebben we meer invloed bij de selectie van de leveranciers.”

23.000 toestellen verkocht

En juist die invloed is voor Fairphone van belang. Voor het verkrijgen van conflict-vrije mineralen, of het opzetten van een welzijnsfonds voor Chinese fabrieksmedewerkers is verandering nodig in een stugge industrie. Sinds de Fairphone 2 in juli in de verkoop ging, zijn er 23.000 van verkocht. De eerste toestellen worden nu uitgeleverd, in januari moeten de overige smartphones bij hun nieuwe eigenaren liggen. Daarna is het volgens Koreniushkina zaak het ecosysteem op te zetten. Er moet gezorgd worden dat mensen die een extra beeldscherm of camera willen kopen, ook die mogelijkheid hebben. Er moeten software-updates komen en er is nog genoeg werk te verrichten bij de leveranciers van grondstoffen. Ze zijn nu druk bezig om conflictvrije wolfraam en fair trade goud verder in het toestel te verwerken. Een hele klus, omdat veel van die mijnen precies in gebieden liggen waar hevige conflicten zijn.

Fairphone in 2016

“Fairphone is een reis op zich”, zegt Koreniushkina. “Er zijn nog een miljoen stappen te nemen. We beginnen 2016 met het uitleveren van de verkochte toestellen. Verder hopen we in 2016 de verkopen op te schalen. We zijn al in overleg met veel Europese providers om dat te bewerkstelligen.” Het uiteindelijke doel is om er komend jaar 140.000 te verkopen. “Hoe meer volume we hebben, hoe meer impact we hebben in de productieketen.”

Foto’s: Fairphone